Rok 2020 w Astronautyce oraz Astronomii

7 stycznia – wystrzelenie kolejnych satelitów Starlink. Starlink jest konstelacją satelitów, która docelowa ma składać się z ponad 10 000 satelitów. Każdy z satelitów, o masie 227kg, wyposażony jest w baterie słoneczną, silniki Halla napędzane kryptonem, szukacz gwiazd oraz kamerę niskiej rozdzielczości. Twórcą satelitów jest firma SpaceX. System Starlink ma za zadanie udostępnianie Internetu drogą satelitarną. W tym roku planowane jest jeszcze kilka startów rakiet Falcon 9. Każda rakieta wyniesie jednocześnie zestaw 60 satelitów.

Zestaw 60 satelitów Starlink przygotowany do startu

10 stycznia – półcieniowe zaćmienie Księżyca. W roku 2020 wystąpią cztery zaćmienia Księżyca oraz dwa zaćmienia Słońca. Wszystkie tegoroczne zaćmienia Księżyca będą mało atrakcyjne dla obserwatorów, ponieważ będą zaćmieniami półcieniowymi. Tarcza schowa się w półcień Ziemi i stanie się odrobinę ciemniejsza.

Pierwsze z dwóch widocznych w Polsce zaćmień, rozpocznie się o godzinie 18:07:45 czasu lokalnego, a zakończy o 22:12:19.

5 lutego – start misji Solar Orbiter. Jest to misja Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), której celem będzie badanie heliosfery oraz wiatru słonecznego. Sonda będzie krążyć po wydłużonej orbicie, której peryhelium będzie znajdowało się w odległości 0,284 jednostki astronomicznej (60 promieni Słońca). W trakcie 7 letniej misji, dzięki wykorzystaniu asyst grawitacyjnych Wenus i Ziemi, nachylenie orbity sondy będzie zwiększone aż do 25 stopni. Dzięki temu możliwe będą dokładne obserwacje biegunów Słońca.

Solar Orbiter

28 marca – koniunkcja Wenus i Księżyca. Ciała niebieskie znajdą się w odległości około 7 stopni od siebie. Widok ten można będzie podziwiać na wieczornym niebie

4 kwietnia – Wenus w Plejadach. Koniunkcje Wenus z Plejadami mają miejsce co roku. Bliskie spotkania możemy obserwować co osiem lat. Ostatnie takie zjawisko mogliśmy obserwować w roku 2012.

kwiecień – załogowy lot statku Dragon. Crew Dragon Demo-2 będzie pierwszym załogowym lotem kapsuły Dragon. Konstruktorem pojazdu jest firma SpaceX. Będzie to pierwszy załogowy lot amerykańskiego pojazdu załogowego od misji promu kosmicznego Atlantis w roku 2011. Dwuosobowy lot do stacji kosmicznej ma trwać 14 dni – wraz z pobytem astronautów na ISS.

Załogowa wersja Crew Dragon może zabrać na orbitę siedmiu astronautów. Wersja transportowa, nazwana Cargo Dragon, umożliwia dostarczenie na ISS ponad 3 ton zaopatrzenia.Jeśli misja się powiedzie, kolejny lot możliwy będzie w lipcu tego roku.

Douglas G. Hurley, Robert L. Behnken – załoga pierwszej misji Crew Dragon

czerwiec – załogowy test kapsuły Staliner. Boeing Crewed Flight Test będzie pierwszym załogowym lotem pojazdu skonstruowanego przez firmę Boeing. Podobnie jak pojazd Dragon kapsuła może zabrać na swój pokład siedmioosobową załogę. W testowym locie załogę będzie stanowić trzech astronautów amerykańskich.

Boeing CST-100 Starliner

Załoga, po udanym locie do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej spędzi na jej pokładzie pięć miesięcy. Pojazd zostanie wystrzelony za pomocą rakiety Atlas V.

czerwiec – Artemis 1. Program Artemis to nowy projekt NASA, którego celem jest powrót na Księżyc. Pojazd załogowy Orion wystrzelony ma zostać z naszej planety za pomocą nowej, nie przetestowanej jeszcze, rakiety SLS – Space Launch System. NASA nie wyklucza wykorzystania do tej misji rakiety komercyjnej, aby dotrzymać terminu startu, który odbyć się ma w połowie roku 2020.

SLS – Space Launch System

Misja ma trwać 25,5 dnia z czego 6 dni pojazd Orion ma spędzić na orbicie okołoksiężycowej. Na pokładzie znajdą się dwa kobiece manekiny, z czego jeden ubrany będzie w specjalny strój AstroRad, którego celem jest ochrona ciała przed promieniowaniem. Wraz z Orionem na orbitę Księżyca wysłane zostanie 13 satelitów CubeSat. Załogowa misja Artemis 2 planowana jest na rok 2022 i zakłada bliski przelot koło naszego satelity bez lądowania na powierzchni.

5 czerwca – półcieniowe zaćmienie Księżyca. Drugie, ostatnie zaćmienie Księżyca widoczne w naszym kraju będzie słabo widoczne. Część tarczy naszego satelity zanurzy się w półcień o godzinie 19:45:50 czasu lokalnego a wyjdzie z półcienia o 23:04:03.

21 czerwca – częściowe zaćmienie Słońca. Będzie to jedyne zaćmienie Słońca widoczne tego roku z terenu Polski. Niestety nie będzie ono widoczne na Śląsku, a jedynie z terenu Bieszczadzkiego Parku Narodowego, gdzie widoczne będzie jako bardzo płytkie zaćmienie częściowe.

17 lipca – start misji Mars 2020. W lipcu otwiera się okno do lotów na Marsa. Pierwszą z misji które skorzysta z dogodnego ustawienia planet będzie misja NASA – Mars 2020. Nazwa łazika misji ma zostać wyłoniona w konkursie internetowym.

Łazik Mars 2020

Konstrukcja łazika Mars 2020 jest zbliżona do łazika Curiosity. Jedną z nowości jest bezzałogowy helikopter umieszczony na korpusie łazika. JPL Mars Helicopter Scout będzie testowany przez 30 dni na powierzchni Marsa. Będzie zdolny do krótkich, trzyminutowych lotów na niewielkiej wysokości. Zasięg drona wyniesie około 600 metrów.

Krater Jezero

Jako miejsce lądowanie wybrany został marsjański krater Jezero. Na zdjęciach z orbity można zauważyć, że był to w przeszłości teren zalany wodą. Od północy i północnego zachodu do krateru wpływały dwie rzeki. W przyszłości nie wyklucza się rozszerzenia misji Mars 2020 o pobranie próbek gruntu marsjańskiego, które w kolejnych latach mogłyby zostać wysłane na Ziemię przez kolejną misję bezzałogową.

25 lipca – start ExoMars 2020. Łazik Rosalind Franklin Europejskiej Agencji Kosmicznej i Roscosmosu ma być kolejną misją korzystającą z okna startowego. Sześciokołowy łazik o masie około 300 kg ma działać na powierzchni Marsa przez około 6 miesięcy. Niestety testy spadochronów łazika zakończyły się częściowym powodzeniem co stawia start misji pod znakiem zapytania.

lipiec-sierpień – start Mars Global Remote Sensing Orbiter and Small Rover. Chińska misja marsjańska ma składać się z orbitera oraz lądownika z łazikiem. Celem misji jest poszukiwanie śladów życia na Marsie oraz testowanie technologii przed planowaną na rok 2030 misją, której celem będzie przywiezienie próbek gruntu marsjańskiego na Ziemię. Misja zostanie wyniesiona w kosmos za pomocą rakiety Długi Marsz 5.

sierpień – start misji Hope Mars Mission. Bedzie to pierwsza misja Zjednoczonych Emiratów Arabskich której celem jest Czerwona Planeta. Orbiter badać będzie dzienne i sezonowe zmiany w atmosferze Marsa oraz tempo utraty wodoru i tlenu przez atmosferę. Sonda zajmie się również zjawiskami w niższych warstwach atmosfery takimi jak burze pyłowe.

15 sierpnia – koniunkcja Wenus i Księżyca. Tym razem na porannym niebie podziwiać będziemy mogli dwa najjaśniejsze obiekty nocnego nieba. Odległość między nimi wyniesie około 6 stopni.

druga połowa roku – pobranie próbek planetoidy Bennu. Sonda kosmiczna OSIRIS-Rex (Origins, Spectral Interpretation, Resource Identification, Security, Regolith Explorer) od grudnia 2018 okrąża planetoidę Bennu.

OSIRIS-REx

W tym roku wybrane zostanie miejsce na planetoidzie z którego pobrane zostanie od 60 g do 2000 g materii. Sonda zbliży się do powierzchni planetoidy na około 5 sekund i wystrzeli w nią strumień azotu który poderwie z powierzchni okruchy skalne. Sonda jest w stanie pobrać próbki o rozmiarze maksymalnie 2,5 centymetra a ilość azotu pozwoli jej na trzy próby pobrania próbek.

Planetoida Bennu

W marcu 2021 roku sonda wyruszy w podróż powrotną na Ziemię. Próbki trafią na naszą planetę 24 września 2023 roku.

3 października – koniunkcja Wenus i Regulusa. Na porannym niebie Wenus i Regulus znajdą się w odległości 10 minut kątowych (1/3 rozmiaru tarczy Księżyca)

Lot turystyczny Space Ship Two. Virgin Galactic zapowiada w tym roku pierwsze komercyjne loty w kosmos. Koszt lotu suborbitalnego wyniesie około 250 000 $. Dla sześciu pasażerów lot trwać będzie około dwóch godzin, z czego tylko kilka minut w stanie nieważkości. Nie wiadomo czy loty odbywać się będą na wysokość większą niż 100 km, więc czy będzie to faktyczny lot w kosmos czy tylko w wyższe warstwy atmosfery.

Próbki planetoidy Ryugu na Ziemi. Pod koniec roku na Ziemię powinny trafić próbki pobrane przez japońską sondę Hayabusa 2 z planetoidy Ryugu. Zasobnik z próbkami powinien wylądować na naszej planecie a sama sonda może zostać wykorzystana do obserwacji innych obiektów Układu Słonecznego. Zapas ksenonu, używanego w silnikach jonowych, pozwala na przelot obok planetoidy 2001 WR1 w 2023 roku lub obok Wenus w 2024.

grudzień – Chang’e 5 – Chińska Agencja Kosmiczna po raz kolejny zamierza wylądować na Księżycu. Po sukcesach misji Chang’e 3 i Chang’e 4 kolejny lądownik ma zebrać około 2 kg próbek materii księżycowej i dostarczyć je na Ziemię. Sama sonda zbudowana jest z czterech głównych elementów. Z lądownika próbki przeniesione zostaną do członu wznoszącego, który po starcie z powierzchni Księżyca połączy się z orbiterem krążącym wokół naszego satelity. Następnie kapsuła powrotna z próbkami wyląduje na spadochronach na naszej planecie.

21 grudnia – koniunkcja Jowisza i Saturna. Na zakończenie roku będziemy mogli oglądać niecodzienną koniunkcję dwóch planet olbrzymów. Odległość między nimi wyniesie tylko 6 minut kątowych co oznacza, że w małym teleskopie będziemy mogli jednocześnie obserwować obie planety wraz z ich księżycami.

Ciąg dalszy za rok …